ABD’NİN Chicago kentinde düzenlenen NATO zirvesinde, radarı Malatya Kürecik’te konuşlandırılan balistik füze savunma sisteminin ara yeteneğinin hayata geçirilmesi ilan edilirken, bu bağlamda ABD Başkanı Barack Obama’nın, Türkiye’deki radarın operasyonel kontrolünün NATO’ya devredilmesi talimatı verdiği bildirildi.
Beyaz Saray’dan gönderilen, ”Chicago Zirvesi – NATO Kabiliyetleri” başlıklı bilgi notunda, ”NATO’nun ilk komuta ve kontrol prosedürlerinin yürürlüğe girmesiyle ABD Başkanı, Savunma Bakanı’na, Türkiye’deki ABD radarının operasyonel kontrolünün NATO’ya devredilmesi talimatını verdi” ifadesi kullanıldı.
Notta, radardan edinilen bilginin, NATO komuta ve kontrol sistemiyle birleşmek suretiyle NATO füze savunma komutanlarına kapsamlı ve gerçek zamanlı operasyonel görünüm sağladığı ve onlara, mevcut füze savunma unsurlarını etkin şekilde kullanmalarına imkan tanıdığı belirtildi.
Chicago zirvesinde NATO’nun, balistik füze savunma sisteminin ara yeteneğinin hayata geçirilmesini ilan ederek, bir önceki Lizbon zirvesinde ortaya konan taahhüdü hayata geçirme yolunda önemli bir adım attığı kaydedildi.
ABD Başkanı Obama, Eylül 2009’da, Avrupa Aşamalı Uyarlanabilir Yaklaşım adı verilen füze savunma sisteminin NATO şemsiyesi altında hayata geçirilmesini kararlaştırmış, NATO, Kasım 2010’da Lizbon’daki zirvesinde, Avrupa’yı balistik füze saldırılarından koruma amaçlı füze savunma kabiliyetine onay veren tarihi bir karar almıştı.
Erken uyarı radarının Kürecik’te konuşlandırılmasıyla ilk aşaması tamamlanan sistemin, 2018 yılında dört aşamanın tamamlanmasıyla tam kapasiteyle faaliyete geçmesi öngörülüyor.
Beyaz Saray’ın bilgi notunda, Chicago’da balistik füze savunma sisteminin ara yeteneğinin hayata geçirilmesi ilanının, ilk aşamasında sınırlı olsa da NATO’nun, balistik füze saldırılarına karşı gerçek koruma sağlayabilen bir kabiliyet başlattığı anlamına geldiği ifade edildi.
Buna göre, balistik füze savunmasının komuta ve kontrol prosedürleri üzerinde mutabık kalan NATO, NATO Avrupa Müttefik Kuvvetler Komutanlığı’nı (SACEUR) da bu misyonun komutanı olarak belirledi.
Müttefik ülkeler, NATO füze savunmasını desteklemek için gereken komuta, kontrol ve iletişim altyapısına 1 milyar dolardan fazla yatırım yapma taahhüdünde bulundu.
RASMUSSEN’İN AÇIKLAMASI
NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen de NATO zirvesinin ilk oturumunun ardından düzenlediği basın toplantısında, balistik füze savunma sisteminin ara yeteneğinin hayata geçirilmesi ilanını, ”gerçek bir transatlantik takım çalışması” olarak nitelendirdi.
Rasmussen, ”Bunu ara yetenek olarak adlandırıyoruz. Tüm NATO Avrupa nüfuslarını, topraklarını ve güçlerini tam koruma altına almaya dönük uzun vadeli hedefimize uzanan ilk adım… Sistemimiz farklı müttefiklerdeki füze savunma unsurlarını – uydular, gemiler, radarlar ve enterseptörler – NATO komuta ve kontrolü altında birbirine bağlayacak. Bizim, Avro-Atlantik bölgesinin dışından gelen tehditlere karşı kendimizi korumamızı sağlayacak” diye konuştu.