Türkiye, ABD’deki Zeugma Mozaikleri için FBI’dan yardım istedi. Türkiye’den ABD’ye götürülen ve 47 yıldır Wolfe Sanat Merkezi’nde sergilenen 1900 yıllık 12 Zeugma mozaiği için harekete geçildi. Türk yetkililer, mozaikleri için FBI’dan destek istedi. Ayrıca change.org’da açılan kampanyada 44 bini aşkın imza toplandı.
Türkiye, ABD’deki Wolfe Sanat Merkezi’nde 47 yıldır sergilenen 12 parça Zeugma Mozaikleri için iade girişimleri başlattı. Meclis’te kurulan Araştırma Komisyonu’nun taslak raporuna yansıyan bilgiye göre, Bowling Green Üniversitesi’nde bulunan bir öğretim üyesinin Wolfe Sanat Merkezi’nde 47 yıldır sergilenen ve M.S. 2. yüzyıla tarihlenen 12 mozaik panelin Zeugma’dan çalınmış olabileceği ihtimalini gündeme getirmesiyle, mozaiklerin kökenine ilişkin iki akademisyen tarafından rapor hazırladı.
FBI’DAN TÜRKİYE’YE YANIT
Her iki raporda da mozaiklerin Zeugma’ya ait olduğu bildirildi. Türk yetkililer bunun üzerine FBI ve müze yetkilileriyle irtibata geçti. Türkiye, ABD’den “Karşılıklı iyi niyet çerçevesinde mozaiklerin iadesi konusunda girişim başlatılmasını” istedi. FBI konunun özel hukuk kapsamına girdiği belirtilerek, “Ancak cezai soruşturmaya esas teşkil edebilecek, kanıtlanabilir bilgi bulunması halinde FBI’a başvurulabileceği” yanıtını verdi. Bunun üzerine Bowling Green Üniversitesi yetkilileri de Türkiye’den “mozaiklerin Türkiye’de ne zaman, nasıl bulunduğu ve yurtdışına ne zaman ve nasıl kaçırıldığı konusunda bilgi ve belge sunulması” talep etti.
KAMUYOU DESTEĞİ ALINACAK
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından da Bowling Green Üniversitesi yönetimine iletilen ve mozaiklerin Türkiye kökenli olduğunu ispatlayan bilimsel rapor gönderildi. Raporda, 1955- 1965 yılları arasında, Zeugma Örenyeri’nde çok sayıda kaçak kazı gerçekleştiği ve bulunan eserlerin yabancılara satıldığı yönünde bilgilere ulaşıldığı belirtildi. Ancak ulaşılan bilgilerin ve Türkiye’ye 1869 ve 1884 Asar-ı Atika Nizamnameleri ile izinsiz kazı yapılmasının ve kültür varlıklarının yurtdışına çıkarılmasının yasak olması nedeniyle söz konusu mozaiklerin yasal bir şekilde ülke dışına çıkarılmış olmasının mümkün olamayacağına ilişkin konuların yeterli görülmeyerek, mozaiklerin yurtdışına kaçırılmasına ilişkin yasadışı faaliyeti ispatlayan doküman sunulması konusunda ısrarcı davranıldığı öğrenildi. Bunun üzerine, Türkiye, “Alternatif yöntemler üzerinde durularak, konuyla ilgili yerli ve yabancı basının desteğinin alınmasıyla üniversite üzerinde kamuoyu baskısı oluşturmayı hedefleyerek, bilgi ve belge teminine ilişkin diğer araştırma ve çalışmaları sürdürme” kararı aldı.
SÖZCÜ