Bilim insanları, dementia (bunama) hastalığının ilk belirtilerinden biri olan yön bulma yeteneğini ölçmek için bir bilgisayar oyunu tasarladı. Bilim insanları oyun ile sanal gerçekliğe geçiş yaparak hastalık hakkında daha fazla detay elde etmeyi umuyor.
Akıllı telefon uygulamasının halen 3 milyon takipçisi olan “Sea Hero Quest VR” isimli Oyunda bir botun kaptanlığını yapıyorsunuz. Amaç, yön duygusunu kullanarak, karmaşık su yollardan, ıssız adalardan ve buz tutmuş okyanuslardan geçip alanın krokisini çıkarmak. Hatta sosisli sandviç seven deniz canavarlarını beslemek. Ancak bu sadece bir oyun değil. Siz oynarken veriler sinirbilimciler tarafından daha sonra değerlendirilmek üzere toplanıyor.
Bilgisayar oyunu programcısı Glitchers şirketinden Max Scott-Slade, oyun için İngiltere’deki University College London’dan ve İsviçre’deki ETH Zurih’ten bilim insanlarıyla çalıştı.
Max Scott-Slade BBC’ye yaptığı açıklamada, “Normalde sıkıcı ve laboratuvar merkezli olan bir konuyu kamuya olabildiğince eğlenceli bir şekilde sunmak çok ilginç” dedi.
Scott-Slade, “Oyunun bizim için anlamı daha zengin verilere ulaşmak. Sanal gerçeklik versiyonuyla 15 kat daha fazla veriye ulaşıyoruz çünkü başın nereye baktığı ve botun nereye ilerlediğini ayırıyoruz” diye konuştu.
Erkeklerin yön duygusu daha iyi
İlk oyunun bulguları 2016 yılında sinirbilimcilerin uluslararası toplantısında sunuldu. Bulgular insanların gençlik çağlarından sonra yön duygusunun giderek zayıfladığını gösterdi.
Bulgular, erkeklerin yön duygusunun kadınlara göre biraz daha iyi olduğunu ortaya koydu. Ayrıca İskandinav ülkeleri dünyanın geri kalanına göre daha iyi performans sergiledi. ETH Zurich Üniversitesi’nden bilişsel bilim bölümü başkanı Profesör Christophe Hoelscher, “Hiçbir proje 3 milyon insanın gerçek etkileşimlerine ilişkin bu derece detaylı veriler toplamadı” diyor ve ekliyor, “Bu bize klasik araştırmalarla yapamayacağımız bir dizi analizi yapma imkanı sağlayacak.”
Belirtilerin ortaya çıkması 10 yıldan uzun sürebiliyor
Alman Deutsche Telekom tarafından finansmanı sağlanan proje henüz bitmiş değil, ancak amaç bunamayı ilk aşamalarında test edebilmek. İngiltere’de 850 bin kişi bunama hastalığıyla yaşıyor. Bu rakamın 2051’de 2 milyona ulaşması bekleniyor.
Hastalığın belirtilerinin ortaya çıkması 10 yıldan uzun bir süreyi bulabiliyor. İngiltere’deki Alzheimer Araştırma Enstitüsü’nden Doktor David Reynolds, “Asıl istediğimiz bunama hastalığı olan insanları şimdikinden 10-15 yıl önce teşhis edebilmek. Sea Hero Quest gibi bir oyun ve yönümüzü nasıl bulduğumuzu anlamak daha erken teşhiste faydalı olacak” diyor.
Bunamayı engelleyen ya da yavaşlatan ilaçlar bulunmuyor. Ancak olsa bile belirtiler ortaya çıkmadan ve beyin zarar görmeden kullanılırsa işe yarayacağına inanılıyor.
MİLLİYET