Pazar günü yapılan yeni anayasa referandum seçimiyle ilgili dış basının yoğun ilgisi vardı. Peki dış basın referandum sonuçlarını nasıl değerlendirdi?..İlk sayfasında büyük bir kutlama fotoğrafına yer veren İngiliz gazetesi The Times, İstanbul Kasımpaşa’daki atmosferi “Adını vermek istemeyen yaşlı bir adam cebinden bir fotoğraf çıkararak, ‘Bu kim biliyor musun?’ diye soruyor. Fotoğraf 1453’te İstanbul’u fetheden Fatih Sultan Mehmet’e ait. Arkasını çevirdiğindeyse Erdoğan’ın fotoğrafı var. Erdoğan için ‘O ikinci Sultan Mehmet’ diyor”” satırlarıyla okuyucularına aktardı.
The Guardian gazetesi AK Parti ve liderinin tarihi referandumdan zaferle çıktığına yer verdi. Gazeteye göre, halk oylamasıyla Türkiye’de 1923’ten bu yana en köklü anayasal değişiklik hayata geçecek.
The New York Times ‘Erdoğan galibiyetle çıktı’, Le Figaro ‘Avrupa ve Ankara arasında yeni dönem’ başlıklarını attı.
BBC Türkçe
İngiliz The Times gazetesi, Türkiye’deki referandum haberini ilk sayfasında İstanbul’da çekilmiş bir kutlama fotoğrafıyla duyurdu ve ‘Zafer dalgası’ başlığını attı. Gazete, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bir zafer kazandığını belirtti.
The Times’ın İstanbul muhabiri Hannah Lucinda Smith, Erdoğan’ın büyüdüğü İstanbul’un Kasımpaşa ilçesindeki kutlamaları şu satırlarla aktardı:
“Sonuçlar gelirken, Erdoğan’ın halen kahraman olarak görüldüğü Kasımpaşa’da bir kahvehanede erkekler toplanmış. Sürücüler arabalarına astıkları ve Erdoğan’ın portresinin olduğu bayraklarıyla korna çalıyor. Adını vermek istemeyen yaşlı bir adam cebinden bir fotoğraf çıkararak, ‘Bu kim biliyor musun?’ diye soruyor. Fotoğraf 1453’te İstanbul’u fetheden Fatih Sultan Mehmet’e ait. Arkasını çevirdiğindeyse Erdoğan’ın fotoğrafı var. Erdoğan için ‘O ikinci Sultan Mehmet’ diyor.”
The Guardian: En köklü değişiklik
Guardian’ın haberinde, halk oylamasıyla Türkiye’de 1923’ten bu yana en köklü Anayasal değişikliğin hayata geçeceği vurgulandı.
Focus: ‘Erdoğan güçlü, bizi güçlü yapıyor’
Paskalya nedeniyle gazetelerin çıkmadığı Almanya’da, internet sayfalarında referandum haberlerine yer verildi.
Focus dergisi, Almanya’da yaşayan bir Türkün “Erdoğan güçlü, bizi güçlü yapıyor” sözlerini başlığa taşıdı. Dergi, ülkedeki Türklerin sonucu kutlamak için sokaklara döküldüğünü yazdı.
Bild, Süddeutsche Zeitung, Frankfurter Allgemeine Zeitung ve Der Spigel gibi gazete ve dergiler de referanduma geniş yer ayırdı, sonuçları an be an okuyucularına aktardı.
Le Figaro: Avrupa ve Ankara arasında yeni dönem
Fransız Le Figaro gazetesi, referandum sonucunu birinci sayfadan duyurdu ve Türkiye ile AB arasında yeni bir dönemin başladığını yazdı.
Haberde, “Türkler, Erdoğan’ın yıllardır hayal ettiği başkanlık rejimi liderlerine destek verdiler, 90 yıllık parlamenter sistemden sonra, Anayasa’da 18 maddede değişiklik öngören referanduma yüzde 51,3 oyla evet dediler” ifadesi yer aldı.
Le Monde: Kıyasıya yarış
İnternet sayfasından canlı bağlantılarla sonuçları aktaran Le Monde gazetesi, kıyasıya yarışın sonunda ‘evet’in galip geldiğini aktardı. Gazete, Avrupa’daki Türklerin referanduma kitlesel bir destek verdiklerini, buna karşılık küçük sayıda nüfusu bulunan Amerika’daki Türklerin çoğunlukla ‘Hayır’ dediklerinin altını çizdi.
BFM haber kanalı, “Halk oylamasında ‘evet’in zaferi: Erdoğan, bu ‘tarihi kararı’ selamladı” başlığını attı.
Referandumu birçok haberle sayfalarına taşıyan gazete, “Katılım, konunun ciddiyetini anlayan bir seviyede gerçekleşti. Yurt dışındaki Türkler dahil 58 milyon seçmen oy kullandı” diye yazdı.
New York Times: Erdoğan galibiyetle çıktı
CNN International, internet sitesinde dakika dakika güncelleyerek takip ettiği referandum sonucunu “Türkiye’de referandum: Erdoğan’ın dengeli bir sonuçla kazandığı görülüyor” başlığıyla duyurdu.
New York Times gazetesi halk oylamasını “Erdoğan, cumhurbaşkanına yeni güç verecek seçimlerden galibiyetle çıktı” başlıklı haberini okurlarıyla paylaştı. İstanbul mahreçli haberde gazete, oy oranlarının birbirine çok yakın olduğunu yazdı. Haberde, muhalefet partilerinin oyların tekrar sayılması için girişimde bulunduğu da haberde yer aldı.
İsveç
İsveç’in siyasi ağırlıklı gazetesi Dagens Nyheter, ”Tarihi zafer” başlığını attı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın halka teşekkür konuşmasının metnini yayımladı.
İsveç devlet televizyonu SVT, gün boyu Türkiye’den canlı yayın yaparken, ülkenin en çok satan gazetesi Aftonbladet da ”Evet az farkla kazandı, idam gelebilir” başlığını kullandı.
İspanya
İspanya’nın yüksek tirajlı El Pais gazetesi başta olmak üzere, El Mundo ve La Vanguardia gazeteleri Türkiye’deki halk oylamasını ilk haber olarak duyurdu.
İtalya
İtalyan basınını da referanduma geniş yer verdi. İtalyan haber kanalları halk oylamasına ilişkin gelişmeleri bültenlerinde birinci sıradan izleyicilerine aktardı.
Corriere della Sera’nın haberinde halk oylamasında Ak Parti’nin İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerde destek kaybına uğradığına dikkat çekildi.
Avusturya
Avusturya’da halk oylaması haberleri, Hristiyan dünyası için önemli olan ‘Paskalya’ kutlamalarının önüne geçti.
Ülkenin önde gelen basın yayın organları, Türkiye’deki halk oylamasına geniş yer verdi, tüm gelişmeleri takipçileriyle paylaştı. Türk seçmen sayısı 110 bin olan Avusturya’da sekiz günlük gazete, halk oylamasına yoğun ilgi gösterdi.
Yunanistan
Halk oylaması Yunan medyasında tarafından da yakın takip edildi.
Kathimerini gazetesi, “Halk oylamasında Erdoğan’ın zaferi” başlığını attı.
Ethnos gazetesi halk oylamasının, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sınırlı da olsa zaferiyle sonuçlandığı değerlendirmesinde bulundu.
Danimarka
Danimarka’da yazılı basın, halk oylamasını uluslararası ajanslardan takip ederken, görsel basın İstanbul’daki muhabirleri aracılığıyla gelişmeleri izleyicileriyle paylaştı.
Politiken, Berlingske, Jyllands Posten ve BT, haberlerinde Erdoğan’ın “Milletimiz tarihi bir karar verdi” sözlerini öne çıkardı. Ekstra Bladet, Danimarka’da 14 gün boyunca oy veren Türk seçmenlerin yüzde 61’inin ‘evet’ oyu kullandığını aktardı.
TV2News kanalı, İstanbul’da bulunan muhabirleri ile canlı yayınlar yaparak, dakika dakika gelişmeleri aktardı.
Bulgaristan
Bulgaristan basını, halk oylaması sonuçlarına geniş yer verirken, Türk halkının az farkla anayasal reforma ‘evet’ dediğini okuyucularına aktardı.
Bulgaristan Ulusal Radyosu (BNR), sonuçları anons ederken, “Küçük bir oy farkıyla Erdoğan kazandı ancak Ankara, Edirne ve İzmir’de kaybetti. Muhalefet sonuçlara itiraz edecek” ifadesini kullandı.
Bulgaristan Ulusal Televizyonu’nun (BNT) haberinde halk oylamasından sonra ‘Evet’ ve ‘Hayır’ı temsil eden tarafların gösterilerine yer verildi, Erdoğan’ın ilk açıklamasında idam cezasını gündeme getirmesine işaret edildi.
24 Saat gazetesi, zaferin İstanbul sokaklarında sevinç gösterileriyle kutlandığını yazdı.
Macaristan
Magyar Nemzet, Türk halkının, referanduma büyük ilgi gösterdiğine, katılımın çok yüksek olduğuna, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sonuçlara saygılı olunması çağrısı yaptığına dikkat çekti.
En çok ziyaret edilen haber sitelerinden Hvg de, oylamayı Cumhurbaşkanlığı sisteminin destekçilerinin kazandığını, öte yandan muhalefetin itirazlarının olduğunu duyurdu.
Arnavutluk
Arnavutluk’taki MAPO gazetesi, halk oylaması haberini ilk sayfadan “Türkler referandumda ‘evet’ dedi” başlığıyla verdi.
Shekulli gazetesi, “Türkiye’deki referandumda Erdoğan yeni anayasa için Türklerin olurunu aldı” manşetiyle okurlarının karşısına çıktı.
Bosna Hersek
Oslobodjenje gazetesi, halk oylamasının sonuçlarına ve getirdiği değişikliklere değindi. Haberde, Türk siyasilerin yanı sıra bazı Avrupalı siyasilerin oylamanın ardından yaptığı açıklamalara yer verildi.
Sırbistan
Politika gazetesi “Recep Tayyip Erdoğan için yeni dönem” başlıklı haberinde, halkın çoğunluğunun yeni sisteme ‘evet’ dediğini aktardı.