Guardian yazarı: Darbeye karşı direnişin karanlık yüzü
Guardian gazetesi yazarlarından Alev Scott, Türkiye’nin darbeyi yenip demokrasiyi savunurken bir yandan da sokaklara şiddet yanlısı çetelerin belirdiğini yazıyor
İşte Scott’ın yazısının satırbaşları:
“Cuma akşamı 23.00 civarında hararetli bir şekilde Pokemon GO tartışırken darbe girişimi olduğu haberlerini aldık.
“‘Jetler mi havalandı, havalimanında tanklar mı var? Gerçekten mi?’ Kimse olanlara inanamıyordu. Telefonlara gömülmüşken birden dışarıda bir helikopterin belirdiğini gördük. İşte o zaman işin ciddiyetini anladık ve oturduğumuz restorandan kalktık.
“Bakkallarda insanlar bol bol su stoklamaya çalışıyordu.
“Taksim Meydanı’na geldiğimizde akıl almaz dedikodulara dair kanıtları gördük. Askerler meydanı çevirmişlerdi.
“Eve girdiğim sırada sokaklardan silah sesleri yükselmeye başlamıştı.
“Saat 03.00 sularında savaş uçakları evimin üzerinden geçiyordu.
“Camlar patladı, ben yere yatıp kendimi korumaya çalıştım.
“Mahalledeki camiden halka darbecilere karşı sokağa çıkma çağrıları yapılırken gerilim hızla tırmandı.
‘Hayat normale dönüyor’
“Şafak sökerken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan darbe girişiminin başarısız olduğunu duyuruyordu.
“Boğaziçi Köprüsü’nü kapayan askerler sivillerin üzerine ateş açtıktan saatler sonra polise teslim oluyorlardı.
“Taksiler terk edilmiş tankların yanından geçerek insanları evlerine götürmeye başladı.
“Çatışma ve patlamalardan dehşete düşmüş yolcuların saklandığı havalimanında bile hayat normale dönmeye başlamıştı.
“Ancak toz duman yatışınca, bir gecede yaşananların boyutu da ortaya çıkmaya başladı. En az 290 kişi ölmüştü. Çok sayıda kişiyse yaralıydı.
“Meclis binası bombalanmıştı. 6 binden fazla asker ve yargı mensubu gözaltına alındı.
‘Erdoğan’ın eline geçen fırsat’
“Erdoğan’ın destekçileri darbenin piskürtülmesini kutlarkan birçok Türk de merak içinde soruyor: ‘Dün gece ne oldu öyle? Bundan sonra bizi ne bekliyor?
“Darbeyi kimin planladığı hâlâ net değil. Türkiye’de alışılagelen komplo teorileri de havalarda uçuşuyor.
“Hükümet darbe girişiminden Fethullah Gülen ve destekçilerini sorumlu tutuyor.
“Konuşulan genel teori, Erdoğan’ın elinde iktidarını perçinlemek için büyük bir fırsat geçmiş olduğu yönünde.
“Erdoğan ülkede demokrasiyi koruyan lider konumuna gelmiş vaziyette. Ne de olsa destekçileri onun çağrılarıyla sokaklara çıktı.
“Dikkat çekici olan darbe girişiminin neredeyse hiç kamuoyu desteği alamamış olması.
‘Türkiye’nin değişen hikayesi’
“Türkiye’nin uzun bir darbeler geçmişi var. Ordunun demokrasiyi savunması fikrinden hoşlananların bu son darbe girişimine de sempatiyle yaklaşmaları beklenebilirdi. Ancak bu hislerden eser yoktu.
“Ülkenin yüzde 50’si Erdoğan iktidarına karşı olsa da darbeye destek verilmedi.
“Erdoğan’ın destekçileri tarafındaysa coşku çok büyüktü. Destekledikleri adamı savunmak için canlarını tehlikeye attılar. CNN Türk canlı yayınına FaceTime ile katılan Erdoğan’ın ‘sokağa çıkın’ çağrısı binlerce kişide karşılık buldu.
“Bir arkadaşın tam darbe girişimi sırasında Atatürk Havalimanı’na indi. Askerlerin gergin bakışları arasında pasaport kontrolünden geçtiğini ve dışarıya çıktığında kızgın bir kalabalıkla karşılaştığını anlatıyor.
“Askerlerin nerede olduğunu soran yüzlerce Erdoğan destekçisi havalimanındaydı.
“O gece aileler çocuklarıyla birlikte sokaklardaydı. Üzerlerinde gururla taşıdıkları AKP tişörtleri ve bayraklarla.
“Cumartesi günüyse Taksim’deydim. Erdoğan destekçilerinin meydandaki kutlamalarını Gezi Parkı merdivenlerinden seyrettim. 3 yıl önce Erdoğan’ın istifası için düzenlenen gösterilerin kalbinden.
“Cuma günü yaşananlar ülkenin siyasi hikayesini kökünden değiştirmişti.
‘Askerlere öfke’
“Erdoğan destekçilerinden yardım istedi ve aradığı desteği de buldu.
“Türk halkı kanlı darbelere dur demiş oldu.
“Ancak bu darbe girişiminin ve halk direnişinin karanlık bir yüzü de vardı.
“Ne olduğundan habersiz ve belli ki ‘tatbikat yapılacak’ denilerek kışlalardan çıkarılmış genç askerler, yakalanıp soyuldu, dövüldü ve kimi haberlere göre linç edildiler.
“Ülke şiddet yanlısı çetelerin sokaklarda Cumhurbaşkanı’nın rızasıyla şiddete başvurduğu bir yola girmiş olabilir.
“Darbe girişiminin ardından sokak gösterilerine devam eden kalabalıklar idam cezasının geri getirilmesini de talep etti.
“Başbakan Binali Yıldırım’ın yanıtı ‘Mesajınızı aldık’ şeklindeydi.
“Pazar günüyse Erdoğan, “Demokrasilerde halkın talebi bir kenara konulamaz” şeklindeydi.
“Darbenin başarıya ulaşaması Türkiye’de bir rahatlama sağlamış durumda.
“Ancak darbe girişimi sonrasında karanlık bir gerçeklikle de yüzleşiyoruz.”
BBC Türkçe