SAĞKAL Derneği’nin hayata geçirdiği bileklik projesi, meme kanseri nedeniyle koltukaltı lenf bezleri alınmış olanlar için son derece önemli. Zira kolda lenf bezi olmadığını gösteren bileklikler, olası bir kaza veya bilinç kapanıklığı durumunda o kolun kullanılmasını, dolayısıyla lenfödem gelişmesini önlemek için sağlık personelini uyarıyor.
Meme kanseri, koltuk altı lenf bezlerine sıçrama yapmışsa, lenf bezleri çıkarılıyor. Lenf bezi alınan kolun, tansiyon, iğne yapma, serum takma gibi tıbbi işlemlerde kullanılmaması, o kolla ağır yük kaldırılmaması, halı , kilim silkeleme gibi işlemlerin yapılmaması gerekiyor. Çünkü bu tür işlemler kolda lenfödem denen ve tedavisi oldukça güç olan bir soruna yol açıyor, hastayı uğraştırdığı gibi yaşam kalitesini de önemli oranda düşürüyor.
Bu durumdan yola çıkan Sağlıkta Kalite Derneği de adeta hayat kurtaran bir projeye imza atıyor. Zaten projenin adı da Hayat Kurtaran Bileklikler Projesi.
Proje hakkında bilgi veren Dernek Başkanı Dr. Cüneyt Tugrul, neden böyle bir projeye giriştiklerini şöyle anlattı: “Projenin amacı acil bir durumda hastaya müdahale edilmesi gerektiğinde, yapılacak işlemlerin ameliyatlı koldan değil, diğer koldan uygulanmasını sağlayarak hastanın ameliyatlı kolunu lenf ödem ve olası lenfanjitten korumaktır. Bu proje; meme kanseri tedavisi ve sonrasında sağlıklı kalmanın anlatıldığı bir eğitim toplantısında bir hastanın, ‘siz bize ameliyatlı taraftaki kolunuzu hep koruyun diyorsunuz ama eğer bir gün bayılırsam ve çevremde beni tanıyan kimse yoksa, bana yardım için gelen sağlık personelinin koluma müdehale etmesini kim engelleyecek, buna karşı nasıl bir önlem ve öneriniz var?’ demesi üzerine geliştirildi.”
Bileklikler evde kullanılan deterjanlara, sabunlara, güneşe, denize dayanıklı ve elastik bir malzemeden imal edildi. Böylece banyo yapılırken de bilekliğin çıkarılması gerekmiyor.
Meme kanseri nedeniyle koltuk altı lenf bezleri alınan hastaların, kollarını bazı işlemler için kullanmaması gerektiğine vurgu yapan Dr. Tuğrul, “Eğer ameliyatta koltuk altı lenfleri alınmış ise tıp dilinde invaziv (girişimsel) denen bütün işlemlerin dikkatli yapılması gereklidir. Basınç tıkanma yaratabileceği için tansiyon ölçmek, o koldan serum takmak, damardan ilaç uygulaması yapmak bu kolun lenfatik dolaşımı bozuk olduğundan risk yaratacaktır” dedi.
LENF ÖDEMİN TEDAVİSİ UZUN SÜRÜYOR
Amaliyatlı kolun kullanılması sonucunda lenf ödem ve lenfanjit gelişmesinin istenmeyen bir durum olduğunu söyleyen Dr. Tuğrul’un verdiği bilgilere göre her ikisi de inatçı sorunlar, tedavileri uzun sürüyor, ve hasta için zahmetli oluyor:
Lenfödem cilt altında lenf sıvısının birikmesidir. Ameliyat ile pompa özelliği gösteren lenf bezleri alındığından koldaki lenf akım hızı düşecek ve lenf sıvısı birikebilecektir. Bu durumda kol kimi zaman karşı kola göre biraz daha şiş olabilmekle birlikte kimi zaman kolun ve elin hareketlerini kısıtlayabilecek kadar şişebilmektedir. Özellikle de kola yapılan işlemler sırasında kol mikrop kapabilmekte ve lenfanjit adı verilen yüksek doz antibiyotik tedavisi gerektiren ve uzun sürebilen enfeksiyon durumu ortaya çıkabilmektedir.”
HASTALAR BİLEKLİKLERE NASIL ULAŞABİLİR?
Peki lenf bezi alınmış kişiler bu bilekliklere nasıl ulaşabilir ve herhangi bir maliyeti var mı? Dr. Cüneyt Tuğrul’un bu soruya cevabı ise şöyle:
“Ege Bölgesinde özellikle kamu hastanelerine, çeşitli derneklerle de çalışarak ve sponsorlar aracığılı ile bileklikler kendi hastalarına ücretsiz dağıtılmak üzere veriliyor. İzmir dışında olup da bilekliği isteyenler SAĞKAL’dan bileklikleri temin edebiliyor. Bileklikler kargo ile yollanıyor. Şu sırada projeye destek olabilecek bir kargo şirketi arayışı içerisindeyiz. Bileklikleri temin etmek isteyenler, iletişime geçmek için bütün detayları SAĞKAL Derneğinin internet sayfasında bulabilirler.”
Derneğin bu sene içinde ihtiyaç sahiplerine 3 bin civarında bileklik dağıttığını belirten Tuğrul, “SMS kampanyamız ile hedefimiz bu yıl içinde 10 bin bileklik daha üreterek yine kamu hastanelerinde tedavi gören hastalar başta olmak üzere ihtiyaç sahiplerine ulaşmasını sağlamaktır” diye konuştu.
PROJE NE ZAMANA KADAR DEVAM EDECEK?
Ülkemizde meme kanseri nedeniyle ameliyat olmuş ve kollarında lenfödem gelişebilecek 100 bine yakın kadın olduğu bilgisini veren Dr. Cüneyt Tuğrul, projenin devam edeceğini belirtti, “Maalesef her yıl bu sayıya pek çok yeni vaka ekleniyor. Onun için projemiz sürecek. Ayrıca şu sırada bilekliklerin İngilizceleri de hazırlandı ve birçok ülkede de kullanılabilmesi için 20’ye yakın dernek ile paylaşıldı” dedi.
Kaynak: NTV