Güneş Sistemi’ne en yakın gezegen Merkür, bugün Dünya’da yaşayanlara özel bir görsel şov sunacak. Merkür’ün Güneş’in önünden geçtiği an Ankara’da 14.12, Antalya’da 14.25’te izlenebilecek. Sıra dışı doğa olayı akşam saat 20.00 sularına kadar sürecek.
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Ulusal Gözlemevi (TUG) Müdür Vekili Prof. Dr. Halil Kırbıyık, yazılı açıklamasında daha önce 8 Kasım 2006 tarihinde meydana gelen bu ender gök olayının, Antalya’da saat 14.25’te başlayacağını ve gün batımından sonra da devam edeceğini belirtti. Başkent Ankara’da ise saat 14.12 dolayında başlayacak doğa olayında, birkaç dakika sonra Merkür diski güneş diskinin tamamen içine girmiş şekilde görünecek.
Geçiş sırasında Merkür’ün diski Güneş’in diskine göre çok küçük kalacağından, tutulma gözlükleri kullanılsa bile gözle fark edilemeyeceğini vurgulayan Kırbıyık, “Geçişi gözleyebilmek için mutlaka özel üretilmiş Güneş filtresine sahip teleskoplar kullanılmalı. Aksi taktirde filtresiz dürbün, teleskop ve benzer optik bir aletle Güneş’e doğrudan bakıldığında göz retinası ciddi zarar görecektir.” uyarısında bulundu.
Tutulma gibi olmayacak
Kırbıyık, Güneş diskinin önünden bir iç gezegenin geçişinin tutulma gibi düşünülebileceğine, ancak Merkür gibi gökyüzündeki açısal çapları Güneş’i Ay gibi tamamen örtmeye yetmediğinden Güneş tutulmasındaki gibi ışık azalmasının fark edilemeyeceğine dikkati çekti.
Merkür’ün ortalama bir yüzyılda 13 kez Güneş’in önünden geçtiğine değinen Kırbıyık, şunları kaydetti:
“Merkür gezegeni bize 83,6 milyon kilometre uzaklıkta olacak. TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’ninAkdeniz Üniversitesi Yerleşkesi içindeki BİTOM adlı gözlem merkezi 9 Mayıs 2016 Pazartesi günü, hava şartları gözlem için uygun olduğu takdirde, 14.00-17.00 saatleri arasında herkese açık olacak ve teleskoplarla bu geçiş izlenebilecek. Ayrıca Expo 2016 alanında da Merkür geçişi için bir etkinlik düzenlenecek ve kurulacak teleskopla büyük ekranlardan canlı olarak yayınlanacak.”
Ankara’da rasathaneden davet
Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi Müdürü Prof. Dr. Selim Selam da, rasathanenin Merkür geçişini Ankaralılara izlettirmek üzere üniversitenin 70. yılı etkinlikleri kapsamında bir etkinlik düzenleyeceğini belirtti.
Saat 13.30’da başlayacak etkinliğin güneş batana kadar süreceğini, etkinlik boyunca rasathanede farklı tekniklerle gözlem yapmak üzere özel donanımlı üç teleskobun hizmet vereceğini ifade eden Selam, ayrıca Merkür geçişi hakkında bilgi verici bir sunumun olacağını ve uzman gökbilimcilerden de konu hakkında bilgi edinilebileceğini söyledi.
Pazartesi günü Ankara’da havanın parçalı ve az bulutlu olmasının beklendiğini aktaran Selam, etkinliğe katılamayanlar için geçişin “http://meteo.ankara.edu.tr/merkur_gecisi” adresinden de canlı yayınlanacağını bildirdi.
Bir sonraki üç yıl sonra
Merkür’ün bir sonraki geçişi 11 Kasım 2019 tarihinde. Daha sonraki tarihler ise 13 Kasım 2032, 7 Kasım 2039 ve 7 Mayıs 2049. Merkür geçişleri ancak mayıs veya kasım aylarında bir iç kavuşum gerçekleşirse gözlemlenebiliyor.
Türkiye’den gözlenebilen son geçiş 7 Mayıs 2003’de gerçekleşmişti.