TAPDK’nın yeni yönetmeliği, alkollü içki reklamı ve satışına ilişkin kısıtlamalar getirirken, belirsizlikler nedeniyle sektör tedirginlik yaşıyor. Uzmanlar, “Belediyeler içkili mekânları şehir dışına itiyor. Yeni yönetmelikle şehir dışındaki ve yol kenarındaki tesisler de içki ruhsatlarını kaybedebilir” dedi.
Demet CENGİZ BİLGİN / HÜRRİYET
ALKOLLÜ içki üreten şirketlerin hukukçuları, haftasonunu Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (TAPDK) yayınladığı ”Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”le ilgili incelemelerle geçirdi. Bu incelemelerden çıkan sonuçlar, sektörü önemli ölçüde tedirgin etti. İncelemelerden çıkan bazı sonuçlar şöyle: Kır düğününde içki yasak
6. Maddenin (b) bendinde “Yetkili satıcılar tarafından, satış belgesinde belirtilen işyeri adresi dışında satış ve/veya sunum yapılamaz” deniyor. Buna göre hiçbir catering şirketi veya alkollü içki satış ruhsatı olan ve çeşitli davet, organizasyon, sergi ve konserde giderek hizmet veren firma artık bunların hiç birisini yapamayacak.
Aya İrini’de bir konserde veya İKSV’nin müzik festivallerinde ya da İstanbul Modern’deki bir davette bir catering firmasının bir kadeh şarap servis etmesi bile mümkün olmayacak.
Yazın deniz kenarında, ormanda, seyir yerlerinde içki servisi yapıp kır düğünü veya kutlama yapmak yasak.
Kıyıların ruhsatı tehlikede
10. maddenin 2. Bendine göre belediye mücavir alanları ve konaklama yerleri hariç olmak üzere, otoyollarda ve devlet karayollarında bulunan yapı ve tesislerde alkollü içki satışı yapılamaz.
Bu maddeye göre örneğin, İstanbul’dan Edirne’ye giden ve çevresi tamamen yapılaşan D-100 karayolunun kenarında bulunan içkili restoranlar ya kapanacak ya da artık içki ruhsatlarını iptal edecek.
Belediyelerin çoğu kırmızı nokta uygulaması ile zaten pek çok içkili yeri şehir dışına gitmeye zorlamışken, şimdi şehir dışındaki, yol kenarındaki turistik tesisler dahil tamamının içki ruhsatları iptal edilecek ve içkisiz restorana dönecek.
Ege ve Akdenizde otoyolun denize paralel yapıldığı kıyı şeritlerinde deniz manzarası eşliğinde balık eşliğinde bir kadeh rakı içmek mümkün olmayacak.
Yılbaşı sepetlerine içki koymak yasak, bedelsiz içki sunumu yok
TAPDK yönetmeliğinin 24. maddesinin 2. fıkrasının ( a) bendinde “Alkollü içkiler bedelsiz, hediye, yardım, ödül, eşantiyon veya promosyon olarak dağıtılamaz” deniyor. Bu maddeye göre, yılbaşında bir şişe içki bile hediye olarak gönderilemeyecek, sponsor olunan uluslararası bir organizasyonda bile konuklara bedelsiz içki sunumu yapılamayacak.
Bu durumda alkollü içki üreticilerinin artık hiçbir organizasyon, festival, etkinlik vb. sponsor olma veya yardım amaçlı Dernek organizasyonlarına içki temin etme imkanı kalmayacak.
Aynı maddeye göre, indirimli fiyattan içki satışı, bir şişe içkinin yanında bir bardak vs. promosyon malzemesi vermek satış artırıcı faaliyet olarak kabul edilip yasaklanıyor.
Restoranlara içkili tanıtım yasak
TAPDK yönetmeliğinin 24. maddesinin (2.u) bendine göre alkollü içki reklamlarında, alkollü içkinin, diğer gıda maddelerinin tüketiminin vazgeçilmez bir tamamlayıcısı olduğunu ima eden içerik kullanılamayacak.
Rakı-balık, rakı-meze, şarap-yemek uyumu vb. her türlü içki ve yemek görselinin bir arada kullanılması yasak. Bu yasak nedeniyle, restoranların ekonomiyi canlandırmak için yaptıkları restoran haftaları, tadım günleri gibi etkinlik duyurularında içinde içki ve yemek olan menüler kullanılamayacak, özel şarap- yemek geceleri yapılamayacak.
Boğaz’da, deniz kenarındaki bir restoran kendi tanıtımını yapmak için, üzerinde içki servislerinin olduğu bir yemek masasını veya hangi içkileri sunduğunu ne müşterilerine ne de yerli-yabancı turiste tanıtamayacak.
Alkollü içki satışları tabelada görünmeyecek
TPADK’nın yeni yönetmeliğinde sırf reklam yasakları için toplam 25 ayrı madde, satış için ise onlarca yasak maddesi sayılıyor. İçki satan işyerinin tabelasına dahi içki satıldığını belli edecek marka yazması, işyerinin kapısına bir reklam asması, içkileri vitrine dizmesinin artık mümkün olmaması sektörde kaygıları artırıyor.
Bakkalda gofretle rakı yan yana konulamayacak
TAPDK yönetmeliğin 23. maddesinin 1. bendi, “Alkollü içkiler sadece bu ürünlerin satışına tahsis edilmiş alanda bulunan satış ünitelerinde sergilenir” diyor. Bakkal ve bayiler içkileri sergilemek için ayrı yer bulmak zorunda kalacak.
Vitrinde içki görmek mümkün değil. Tabelalarda hiçbir içki markası yer almayacak. Bakkalın camında, kapısında içki reklamı olmayacak.
Maddenin devamındaki “alkollü içkiler çocuklara yönelik olan her türlü materyallere bitişik alanda yer alamaz” hükmüne göre de 10 metrekarelik bakkalda, örneğin gofretle rakının yan yana konulmaması gerekecek.